Tarihi nesneler kültürel geçmişimizin tanıklarıdır. Önemli tarihsel kişilikler, uluslar, insanların varoluşlarına dair bize kanıtlar sunuyorlar. Kültürel varlıkların korunmasındaki en önemli görev bu mirası muhafaza. Söz konusu mirasların (sanat eserleri, gündelik eşyalar vb.) muhafaza edilebilmesi için dikkatle incelenmeli ve araştırılmalıdırlar.
Her kültürün gelenekleri, ritüelleri ve sanatsal dönemleri vardır. Nesnelerin tasarlanma biçiminden bile, tarihçiler onları ilk kullanan insanlar hakkında çok şey öğrenebilirler. Sıklıkla, malzeme bileşimi belirli bir zaman periyodunun veya bölgenin karakteristiğidir. Böylece, doğru malzeme analizi, orijinalleri taklitlerden ayırt etmeyi veya daha sonra eklenen parçaları tespit etmeyi mümkün kılmaktadır.
Sıklıkla bu hassas ve değerli nesnelere zarar vermemek için, muayene yöntemi mümkün olduğunca hassas olmalıdır. Bu nedenle, tahribatsız X-ray floresan analizie kültürel varlıkların analizinde kullanım için idealdir.
Esnek ve elde kullanıma uygun olarak tasarlandığı için Fischer'ın XAN 500 X-ray floresan cihazı laboratuvar dışında da kullanıma uygundur. Küçük boyutuna rağmen, yine de tam teşekküllü WinFTM® yazılımı ile donatılmıştır. Ayrıca, temel parametre analizi, bilinmeyen alaşımların önceden kalibrasyon yapılmaksızın bileşenleri açısından incelenmesine mümkün kılar.
XAN 500, kartal heykelini incelemek için Leipzig'deki GRASSI Uygulamalı Sanatlar Müzesi'nde test edildi. Parçanın muhtemelen 12. veya 13. yüzyıla ait ve İtalya'da yapılmış olduğu düşünülmektedir. Heykel farklı üslup unsurları taşıyan birkaç parçadan oluştuğu için, restorasyonu yapan söz konusu parçaların hepsinin orijinal olmadığından şüphelenmiştir.
XAN 500 ile yapılan alaşım analizi, parçanın yüksek bakır içeriğine sahip yüksek kaliteli bir pirinç olan tombak'tan yapıldığını gösterdi. Tüm parçalar, karşılaştırılabilir bakır, çinko ve kurşun konsantrasyonları göstermişti - bu sonuç tüm parçaların orijinal olduğuna dair güçlü bir göstergedir. Ayrıca alaşımda nikel, kalay, demir ve antimon izleri bulunmuştur.
Fundamental parametre metoduna dayanan X-ray floresan analizi, bir alaşımın tüm farklı bileşenlerini tespit etmeyi mümkün kılar. Bu şekilde, restorasyonu yapanlar, gelecek nesiller için korumak amacıyla kültürel varlıkların aslına en yakın şekilde restorasyonunu gerçekleştirebilmek için doğru malzemeleri seçebilirler.